Erdoğan: Hatay’ı sıfırdan yapacağız ama bize 1 yıl verin
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Maraş sarsıntılarından zarar gören Hatay’a gitti. Erdoğan ve Bahçeli deprem bölgesinde incelemelerde bulundu. Erdoğan, incelemelerin ardından Hatay AFAD İl Koordinasyon Merkezi’ne giderek burada bir konuşma yaptı.
Erdoğan, deprem bölgesinde konut inşaatına mart ayında başlayacaklarını söyledi.
Erdoğan’ın konuşmasından öne çıkanlar şöyle:
İNSAN İSTEKLERİNİ AŞAN DOĞAL AFETLER…: Yüzyılın felaketi olarak nitelendirilen 6 Şubat depremlerinin üzerinden 2 hafta geçti. Ülkemizin 11 ilinde yıkıma ve büyük can kayıplarına neden olan bu afet, Türkiye’nin şokları, yangınları, sel ve diğer tüm tehditleriyle güçlü bir coğrafyada olduğunu bir kez daha hatırlatmıştır. Vatanımızı derin bir aşkla sevdiğimiz için güzellikleri kadar zorluklarını da kabul ediyoruz. İnsanlığın kadim çağlarından bu yana medeniyetlerin, kültürlerin, devletlerin ve toplumların en değerli emeği olan bu coğrafyanın son bin yıldır emanetinin sahibi olmaktan gurur duyuyoruz. Bu aşkla, dışarıdan gelen işgalcilere, içeriden bozgunculara, bazen insan iradesini aşan doğal afetlere karşı hep vatanımızı savunduk ve savunduk.
YÜREĞİMİZDE VE ULUSAL HAFIZAMIZDA DEPREM YARATTIK: Yüzyıllar boyunca yaşadığımız haçlı seferlerine, Moğol akınlarına, siyasi ve toplumsal çalkantılara, son iki asırda dört bir yanımızdan gelen saldırılara hep inançla, cesaretle ve sabırla karşı koyduk. Millet olarak coğrafyamızdaki tüm kardeşlerimizin hakkını, hukukunu, onurunu ve geleceğini korumak için canımız dahil hiçbir fedakârlıktan kaçınmadık. Uzağa gitmeye gerek yok, birinci asırını geride bırakmaya hazırlandığımız Cumhuriyetimizi kurarak taçlandırdığımız milli mücadelemizle vatanımızı ilelebet koruma irademizi bu yıl tüm dünyaya gösterdik. Cumhuriyet tarihimiz boyunca demokrasi ve kalkınma çabalarımız kesintisiz devam etti. Bin yıldır bu topraklarda ne yaşarsak yaşayalım, asla teslim olmadık, asla pes etmedik, asla umutsuzluğa düşmedik. İki hafta önce bugün yaşadığımız depremleri bu uzun ve meşakkatli yürüyüşün acılı bir sayfası olarak yüreğimize ve milli hafızamıza kazıdık. Şu an ailemize bakıyorsunuz, eşini, çocuğunu, yakınını kaybetmiş çok kardeşim var. Hepsine başsağlığı diliyorum. Başınız sağolsun.
TÜM SİVİL DİZİLERE DESTEK OLABİLECEK TÜM KAMU GÖREVLİLERİNİ DEPREM BÖLGESİNE YÖNLENDİRDİK: Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri merkezli ortalama 9 saatte yaşadığımız 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremler, etki alanı ve yıkıcı gücüyle dünyada eşi benzeri olmayan olaylar olarak tanımlanıyor. Depremde kırılan 5 farklı fay hattının yüzlerce kilometrelik bir alanda üzerinde yaşadığımız toprakta 7 metreden fazla yer değiştirmelere neden olduğu belirlendi. Depremin yarattığı tahribata bir de sert kış şartlarının verdiği acılar eklenince, tüm çabalarımıza rağmen depremden sonraki ilk günlerde bazı eksikliklerin ve aksaklıkların olduğunu biliyoruz. Deprem bölgesinde kamu ve sivil toplumun afet kapasitesinin ilk anda büyük ölçüde devre dışı kalması, zorlukları daha da artırdı. Deprem haberini aldığımız andan itibaren tüm bakanlıklarımızı, kurumlarımızı, belediyelerimizi ve sivil toplum kuruluşlarımızı seferber ettik. Bölgeye ulaşmak, arama kurtarma çalışmaları yapmak, yardımları organize etmek için devletin ve milletin tüm imkanlarını seferber ettik. Türkiye’nin 81 ilinde doğrudan bu görevde bulunanlar dışında, arama kurtarma yapabilecek, güvenliğe yardım ve takviye yapabilecek tüm kamu görevlileri, tüm sivil kuruluşları deprem bölgesine yönlendirdi.
3 MİLYON 108 BİN BAĞIMSIZ PARÇA HASARLI VEYA HASARLI OLMADIĞI TESPİT EDİLMİŞTİR: Tamamen yıkılan 21 bine yakın binada 71 bini aşkın bağımsız birimin enkazı kaldırıldı. Yıkılan, acil yıkılan ve ağır hasarlı 118 bin binadan 412 bin bağımsız birim tahliye edildi. Ayrıca 133 bini aşkın bağımsız birimde 24 bini aşkın binada orta hasarlı vatandaşlarımız geçici barınma ya da inanç yerlerine nakledildi. Öte yandan deprem bölgesindeki 8-9 bin binada 3 milyon 108 bin bağımsız bölümün hafif hasarlı veya hasarsız olduğu belirlendi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız 7 bin 328 çalışanıyla hasar tespit çalışmalarını bitirmek üzere. Vatandaşlarımız elektronik durum sistemi üzerinden konutlarının hasar durumlarına ilişkin raporlara ulaşabilmektedir. Depremden bu yana yürütülen çalışmalarda 35 bini aşkın arama kurtarma çalışanı olmak üzere 271 bin destek, yardım ve güvenlik görevlisi görev aldı. Bölgedeki enkaz kaldırma ve altyapı çalışmalarına ülkemizin çeşitli yerlerinden 12 binin üzerinde iş makinesi katıldı. Başta Milli Savunma Bakanlığımız olmak üzere, Emniyet ve Jandarma teşkilatlarımıza yönelik kurtarma, yardım ve tahliye faaliyetlerine 77 uçak, 120 helikopter, 38 gemi ve 45 insansız hava aracı katıldı. Savunma Sanayii Başkanlığımızın enkaz altı ve duvar arkası görüntüleme sistemleri de arama kurtarma faaliyetlerinde aktif olarak kullanıldı. Başta Kızılay olmak üzere ülkemizin dört bir yanından yüzlerce sivil toplum kuruluşu, belediye, gönüllü ekip, seyyar mutfak ve gıda ve giyecek yardımları depremzedelerimizin yanında. Her gün yaklaşık 2 milyon 400 bin vatandaşa sıcak yemek ikramı yapılıyor. Bölgede dağıtılan battaniye sayısı 3 milyona, kurulan çadır sayısı 188 bine, hizmete giren konteyner sayısı ise 10 bine ulaştı. Özellikle deprem bölgesinin ağır hasarlı şehirlerine battaniye, çadır ve konteyner sevkiyatları devam ediyor. 65 bini inşaat halinde olan konteyner sayısını ilk etapta 100 bine, ihtiyaç halinde 200 bine çıkarabileceğiz. Şu anda çadırlarda barınan depremzede sayısı 751 bine, konteynerlerde barınanların sayısı 24 bine, yurtlarımızda yaşayanların sayısı 252 bine, Bakanlığımıza bağlı okul ve tesislerde barınanların sayısı ise 24 bine ulaştı. Milli Eğitim’in 462 bin, kamu ve özel sektöre ait otel ve pansiyonlarda barınanların sayısı ise 195 bin. Böylece toplamda 1 milyon 684 bin vatandaşın barınma ihtiyacı karşılandı. Vatandaşlarımızın talepleri doğrultusunda kara yoluyla 62 bin, hava yoluyla 289 bin, demiryolu ile 21 bin ve deniz yoluyla 1.156 vatandaşımız deprem bölgesinden diğer illere tahliye edildi. Dini yerlere tek başına giden çok vatandaşımız var. Kuşkusuz sayıları çok az da olsa depremleri fırsata çevirmeye çalışan karakter fakirleri olabilir. Kamuoyuna veya kurumlarımıza ulaşan şikayetlerle ilgili soruşturmalar yapılırken, milletimiz vicdanen mahkûm etmiştir. Enkazdan kurtarılanların sayısı 114 bin 834’e ulaştı. Bu sayı, şu anda kaldırılmakta olan enkaz bittikten kısa bir süre sonra kesinleşecek. Bu vesileyle bir kez daha depremde hayatını kaybeden vatandaşlarımıza ve kardeşlerimize Allah’tan rahmet, yakınlarına sabır, yaralılarımıza acil şifalar diliyorum. Rabbimden ülkemizi her türlü afet, musibet ve kazalardan muhafaza etmesini dilerim.
TÜM ŞEHİRLERİMİZİ YENİDEN YÜKSELTECEĞİZ : Bütün şehirlerimizi yeniden ayağa kaldıracağız. Hiçbir vatandaşımızı acılarında, hayatlarını düzene sokma çabalarında, geleceklerini inşa etme çabalarında asla yalnız bırakmayacağız. Alt yapı kalitesine bakarak yeni evler yapacağız. Yetkilendirme mantığıyla inşa etmeyeceğiz. Bütün şehirlerimizi en ufak bir aksaklığa yol açmadan konutuyla, işyeriyle, sanayisiyle, tarımıyla, tarihi ve kültürel bedelleriyle ayağa kaldıracağız. Tüm yerleşim alanlarını yeni bir şehir planı çerçevesinde, zemin kalitesi ve fay sınırına olan uzaklığı göz önünde bulundurarak, kültürel dokusuna uygun formda tasarlıyoruz. Şehir merkezlerini ovalardan dağlara kaydırmak istiyoruz. Üniversitelerimizden jeofizik, jeoteknik, jeoloji, sismoloji profesörleri ve deprem uzmanları ile istişare halinde çalışıyoruz. Yerleşimlerimizi mümkün olduğu kadar fiilen ovalardan dağlara kaydırarak taban sıvılaşmasının neden olduğu felaketlerden uzak tutmak istiyoruz. Mart ayında Hatay’da 40 bin 426 konut, Kahramanmaraş’ta 45 bin 67 konut, Adıyaman’da 25 bin 882 konut, Gaziantep’te 18 bin 544 konut, Malatya’da 44 bin 770 konut, Osmaniye’de 9 bin 550 konut satıldı. Diyarbakır’da 6 bin, Şanlıurfa’da 3 bin, Elazığ’da 3 bin 750, Adana’da 2 bin 500 ve Kilis’te 250 konutun inşaatına başlıyoruz.
152 BELEDİYEMİZİN İLLER BANKASINA KREDİ ÖDEMELERİNİ 3 AY ERTELENDİK : Depremden etkilenen 11 ilde TOKİ taksit ödemelerini 3 ay erteledik. Ağır hasar gören il ve ilçelerde yaşayanların kredi borçları 6 ay, diğer bölgelerde ise 1 ay ertelendi. Kamu bankalarımız depremde hayatını kaybeden vatandaşlarımızın kredi borçlarını siliyor. İş yeri ve işyeri zarar gören 150 bin esnafımızın Halk Bankası’ndan Hazine destekli kredi ödemelerini 6 ay erteledik. Ağır tahribatın yaşandığı bölgede 152 belediyenin İller Bankası’na olan kredi ödemelerini 3 ay erteledik. Depremin ülke genelinde ekonomik faaliyetleri olumsuz etkilememesi için 250 milyarlık Kredi Garanti Fonu paketini 350 milyar liraya çıkardık. İŞKUR’un Toplum Yararına Çalışma Programı kapsamında hızla 20 bin vatandaşımıza istihdam sağlıyoruz. 20 milyar liralık deprem bölgesi işletme ve yatırım güçlendirme paketi hazırladık. Depremde zarar gören çiftçilerimize Ziraat Bankası ve Tarım Kredi’den Hazine destekli kredilerini 1 yıl erteleme imkanı verdik. Vatandaşlarım kentsel dönüşüm planlarımıza engel olmasın. Biz bu konuda adımlar atıyorsak vatandaşlarımız bize yardımcı olsun.
DEVAM ŞARTI ARAMAYACAĞIZ: İlkokul ve ortaokullarımızın her birinin durumunu ayrı ayrı değerlendiriyoruz. Eğitimi Adana, Diyarbakır, Kilis, Şanlıurfa’da 1 Mart, Gaziantep ve Osmaniye’de 13 Mart, Hatay ve Kahramanmaraş’ta 27 Mart olarak belirledik. Bir devam kuralı aramayacağız. Başka illere yatay geçiş yapmak isteyen öğrencilerimize her türlü kolaylığı sağlıyoruz. Diğer illerde eğitimlerine devam edebilecekleri yatılı okullara geçiş yapabilecekler. Hasarsız hastane ve diğer tesislerimizde ve sağlık merkezlerimizde yürütülen sağlık hizmetlerinde rastgele aksamalara izin vermeyiz. Yaralılarımızın tedavisini titizlikle takip ediyoruz.
HEDEFİMİZ KÜLTÜR VARLIKLARIMIZI 1 YIL İÇİNDE ÜLKEMİZE GETİRMEK: Hekiminden hemşiresine, UMKE grubundan eczacısına bu afet günlerinde milletimizin yanında olan tüm sağlık çalışanlarımıza teşekkür ediyorum. Polisten, jandarmadan ve gerektiğinde askerimizden yardım alarak depremzedelerimizin yardıma ihtiyaç duydukları her an yanındayız. 244 kültür varlığımıza hızla sahip çıkıyoruz. Türbe, cami, kilise, havra gibi kültür varlıklarımızın yenilenmesi ve onarımı için gerekli çalışmaları başlattık. Kültür ve Turizm Bakanlığımız, halkın sorumluluğunda olmayan kültürel yapıların korunması için harekete geçti. Amacımız kültür varlıklarımızı bir yıl içinde ülkemize kazandırmak.
BANKACILIK SİSTEMİNİN ÇALIŞIR DURUMDA TUTULMASI İÇİN BANKALARA GEREKLİ UYARILAR YAPILMIŞTIR: Deprem haberini alır almaz bölgede yapılacak çalışmalar için Hazine’den 100 milyar liralık bir bütçe ayırdık. Depremde zarar gören her haneye 10 bin lira bağışlıyoruz. Yıkık, yıkılacak, ağır ve orta hasarlı binalarda oturanlara 15 bin lira taşınma yardımı, 2 bin ila 5 bin lira arasında kira yardımı yapıyoruz. Vefat eden vatandaşlarımızın yakınlarına 100 bin lira nakit yardımda bulunuyoruz. OHAL kapsamındaki trafik sigortası poliçeleri prim ödemeyi kolaylaştırıyor, zamanında yenilenemeyecek projelere imza atıyoruz. Bu konuda ayrı ayrı başvurarak zaman kaybının önüne geçiyoruz. Bankacılık sisteminin işlerlik kazanması için bankalara gerekli uyarılar yapılmıştır. Ertelenen ihtiyaç ve taşıt kredileri vade sonunda dikkate alınmayacaktır. Türkiye Tek Yürek Kampanyası’na Merkez Bankamız 30 milyar lira, Ziraat Bankası 20 milyar lira, Halk Bankamız 7 milyar lira, Ziraat, Vakıf ve Emlak iştiraklerimiz 1 milyar lira olmak üzere toplam 72 milyar lira katkıda bulundu.
BAZI İŞLERİN İHRACATINDA BAZI İSTİSMARLAR VAR : Türkiye İş Kurumumuzun sosyal fayda projesi kapsamında hızla 20 bin vatandaşımızı istihdam ediyoruz. Esnafımızı, sanatkarımızı, küçük ve orta ölçekli işletme sahiplerimizi, sanayicimizi ve çiftçimizi bir an önce şehirlerimizin dinamosu haline getirmek için ne gerekiyorsa yapıyoruz. Bu illerdeki mükelleflerimizin mali yükümlülüklerini 31 Temmuz’a kadar erteledik. Bu gecikmelerden motorlu taşıtlar vergisi mükellefleri de yararlanacak. Mükelleflerin Mart, Mayıs ve Temmuz taksitlerini Ağustos, Ekim ve Aralık aylarına erteliyoruz. Depremzedelere yardım için vergi uygulamıyor veya KDV eklemiyoruz. Makbuz karşılığı yapılan yardımların matrahtan indirilebilmesini sağlıyoruz. Özellikle acil ihtiyaç duyulan işlerde fiyatları haksız yere artanlar için başta vergi ve sosyal güvenlik denetimi olmak üzere kamunun tüm denetim araçlarını en sıkı şekilde devreye sokuyoruz. Belli eserlerin ihracatını suiistimal edenler var. OHAL onlar için önemli olup yakalandıkları yerde gerekli sorgulama ve hesap yapılacaktır. Şirketlerin hisse fiyatlarında yaşanan harika olumsuz gelişmelere aktif tepkimizi SPK mevzuatındaki kısıtlayıcı kararların ötesine taşıdık. Depremde zarar gören her bir insanımızın yanındayız.
Hatay’daki binaların yaklaşık üçte biri oturulamaz hale geldi. : Hatay, depremde en ağır yıkım ve can kaybının yaşandığı ildir. Kentimizde enkaz haline gelen 6 bin 251 binada vatandaşlarımızın cenazeleri toprağa verildi. Halen enkaz kaldırma sürecinde olan az sayıdaki binamızın tamamına yakını Hatay’da bulunuyor. Hatay’daki binaların yaklaşık üçte biri oturulamaz hale geldi. Hatay’da görevlendirdiğimiz arama kurtarma ve güçlendirme işçisi sayısı 75 bin, iş makinesi sayısı ise 5 bine yakın. Dağıttığımız 20 bin çuval kömür ve odunla ısınma yükünün aşılmasına katkıda bulunduk. Katar’dan gelen konteynerler İskenderun Limanı’nda boşaltılacağı için değerli bir bölümünü Hatay bölgesine kurmayı planlıyoruz. İnşallah muhtarlarımızla ilgili konteyner noktasında onlara desteğimizi vererek o sorunları çözmüş olacağız. Hatay Havalimanı’nın hasarlı pist ve bağlantı yollarını onardıktan sonra dönüşte insani yardım uçaklarına ve yolcu uçuşlarına açtık.
HATAY HAVALİMANI KILIÇDAROĞLU’NA TEPKİ: Ana muhalefet lideri, Hatay Havalimanı’nın kendi belediyeleri tarafından yapıldığını söylemeye devam ediyor. Haddini bil, senin işin değil, sen bu işlerden anlamıyorsun. Şimdiye kadar hep sustum, dürüst olun bakalım bir gün dürüst olacaksınız. Hatay’a bizzat geldiğim gün genel başkan yardımcımızı oraya gönderdim ‘gidin yerinde görün’ dedim. Binali Bey buranın yapıldığı dönemde bakandı, ne olup bittiğini biliyor. Övünmek bunlar diz boyu. İGM’nin ortaklarından Kalyon İnşaat 5 günde alıp hızlı bir şekilde bitirip milletimize teslim etti, doğrusu bu. Ancak bunlarda doğruluk ve dürüstlük yoktur. Bölgeye gönderilen mevcut altyapı ve portatif istasyonları bağlantı problemlerinde çalışır hale getirmeye çalıştık.
BUNU SIFIRDAN İNŞA EDECEĞİZ : Tüm şehri ayağa kaldıracak çalışmalara hızla başladık. Bugün Devlet Bey ile de görüştük. Onları bir kez sıfırdan inşa edeceğiz. Yetkilendirme diye bir şey yok, şunu yapalım, şunu yapalım. Hatay’ı, İskenderun’u, Arsuz’u ve bütün harap olan yerleri sıfırdan yapmak için vatandaşlarımızın gönül rahatlığıyla buraya yerleşmesini sağlayacağız. Ama taban bize 1 yıl veriyor.
HATAY’I TÜM RENKLERİ İLE İNCELAYACAĞIZ: Tüm plan ve proje çalışmaları devam ediyor, zemin etütleri devam ediyor. Çiftçilerimize 2.300 ton yem ve 150 adet hayvan çadırı dağıttık. Hatay, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘benim şahsi meselem’ diyerek ülkemize katılmasının altyapısı olarak farklı birikimleri yaşatan şehrimizdir. Bugüne kadar birçok insan bu topraklarda yan yana yaşamayı başarmıştır. Hatay’ı tüm renkleriyle yeniden yaşatacağız. Başta Hatay Meclis binamız olmak üzere yok olan medeniyet değerlerimizi aslına uygun olarak yeniden inşa edecek, zarar görenleri ise restore edeceğiz. İnsan iradesini aşan pürüzler dışında depremle ilgili tüm eksiklikleri ve aksaklıkları en ince ayrıntısına kadar tespit ettik. İnşallah bundan sonra tekrar etmemesi için insani planda elimizden geleni yapacağız. 81 il için hazırladığımız afet planını güncel deneyimler ışığında gözden geçirerek güçlendiriyoruz. Devlet ve millet olarak varlığımıza yönelik her türlü tehdidi risk olarak kabul ediyoruz. Afet ve kriz yönetim sistemimizi, her türlü siyasi, ekonomik ve sosyal risk ve tehdide karşı halkımızın maddi ve manevi her türlü mağduriyetini önleyecek bir yapıya kavuşturmayı planlıyoruz.
VATANDAŞIM KENTSEL DÖNÜŞÜM PLANLARIMIZI ENGELLEMEYİN: Halihazırda bazı mekanizmaları çalıştırmaya başladık. İstanbul’da merhum Kadir Topbaş döneminde planlanan deprem acil eylem planını valiliğimiz aracılığıyla gündeme aldık. 128 okulumuzdan 109’unun yıkılarak yeniden yapılmasına karar verildi. Bu okullardan 93’ü, başta öğrencileri olmak üzere farklı yerlere nakledilerek hızla boşaltıldı. Zaman kaybetmemize neden olan sorunları hızla ortadan kaldırmakta kararlıyız. Buradan bir ricam var; Lütfen vatandaşlarım kentsel dönüşüm planlarımıza engel olmasın. Kentsel dönüşüm noktasında vatandaşlarımız bize yardımcı olsun. Kentsel dönüşüm planlarını biraz siyasi, biraz da ticari kaygılarla engelleyen veya geciktiren herkesi milletimizle paylaşacağız. İstanbul başta olmak üzere diğer şehirlerde de benzer durumların olduğunu biliyoruz. İdeolojik saplantıların ve kolay çıkarların önüne geçme çabalarının son bulmasını diliyoruz.
KİMSE HATAY’IN DEMOGRAFİK YAPISINI DEĞİŞTİREME GÜCÜNE SAHİP DEĞİLDİR: Deprem bölgesindeki moloz, hafriyat ve kalıntıların dönüştürülmesi ile ilgili tedbirleri sizlerle paylaşarak sözlerimi bitirmek istiyorum. Atıkları çevreye ve insanlığa zarar vermeyecek coğrafyasına uygun yerlere taşıyacağız. Tüm elemanlar ayrıştırıldıktan sonra beton ve tuğla atıklarını yeni yapacağımız yerlerde dolgu malzemesi olarak kullanacağız. Hem atıkları değerlendiren hem de çevreyi koruyan sistemle enkazı ortadan kaldırmış olacağız. Lütfen Hatay’ın demografik yapısını değiştirecek gibi söylentilere itibar etmeyiniz. Hatay’ın demografik yapısını değiştirmeye kimsenin gücü yetmez, bunu bilin. ( HABER MERKEZİ)